Qigong - co to jest i jak wpływa na organizm

Qigong to specyficzna terapia oparta na wiedzy o meridianach i przepływającej przez nie energii powstała na terenie dzisiejszych Chin ponad 5000 lat temu w wyniku wnikliwej o obserwacje przyrody, a w szczególności ruchów zwierząt – zwłaszcza tych, które cechowały się długowiecznością. W oparciu o te spostrzeżenia stworzono system ruchów, którego wielokrotne powtarzanie prowadziło do wzmocnienia własnej odporności na urazy, choroby, a także znacznego wydłużenia życia i jego jakości. Także we współczesnym świecie gdzie zdrowie, dobre samopoczucie i duchowa równowaga stają się coraz ważniejsze znajduje swoje miejsce medyczny Qigong.

Qigong jako sposób życia

Współczesna medycyna uważa obecnie, że u podłoża wielu schorzeń leży stres. Ciągłe napięcie układu nerwowego szybko prowadzi do przeciążenia i uszkodzenia praktycznie wszystkich organów naszego organizmu. Dlatego też wiele współcześnie trapiących ludzkość chorób jest uważanych za ” psychosomatyczne” tj. takie, w których pierwotnie dochodzi do uszkodzenia układu nerwowego na skutek stresu. Do tych najczęściej spotykanych należą nerwica ,choroba wieńcowa, nadciśnienie tętnicze, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, obniżenie odporności organizmu i związane z tym przewlekłe i częste infekcje, choroba nowotworowa czy choroby związane z autoagresją.

Jeżeli nie możemy zmienić sytuacji aby uniknąć stresu wówczas jedynym sposobem jest zmiana naszych reakcji na niego. Qigong poprzez regularne stosowanie reguluje nasz oddech, wycisza umysł, poprawia koncentrację, pomaga zapanować nad stresem ,niwelować jego skutki i uwalniać się od negatywnych emocji. Qigong wchodząc w skład tradycyjnej medycyny chińskiej obok akupunktury i ziołolecznictwa dopełnia je i uzupełnia w myśl znanej sentencji, że „ruch może zastąpić wiele leków lecz żaden lek nie zastąpi ruchu”. Niewątpliwą zaletą Qigongu jest również to, że każdy może go praktykować. Ćwiczenia są możliwe do wykonania dla ludzi w każdym wieku i kondycji fizycznej. Drobne modyfikacje pozwalają wykonywać ćwiczenia w pozycji siedzącej czy nawet leżącej. Obecnie Qigong jest szeroko wykorzystywany w lecznictwie w Chinach, gdzie w wielu szpitalach stosuje się go jako leczenie podstawowe lub jako uzupełnienie terapii. Daje to zadziwiająco dobre rezultaty m.in. przyspiesza powrót do zdrowia, pozwala zmiejszyć dawki poprzednio zaordynowanych leków lub nawet je odstawić.

W niniejszym opracowaniu postaram się w skrócie omówić rezultaty ćwiczeń na poszczególne systemy organizmu.

WPŁYW QIGONGU NA WYBRANE SYSTEMY CIAŁA LUDZKIEGO

Układ krążenia

Jak wykazały wieloletnie obserwacje systematyczne i długotrwałe ćwiczenia Qigongu wzmacniają mięsień sercowy, zwiększa się objętość wyrzutowa i pojemność minutowa serca. Dzięki relaksacji mięśniówki gładkiej naczynia obwodowe rozszerzają się co poprawia ukrwienie a zarazem dotlenienie obwodowych części ciała. Efekt ten wzmocniony jest przez to, że przy głębokim, brzusznym oddychaniu krew zostaje lepiej utleniona. Uzyskujemy zwolnienie spoczynkowej akcji serca, obniżenie ciśnienia tętniczego oraz poprawę funkcji usuwania produktów przemiany materii. Dzięki relaksacji naczyń mózgowych i poprawie ukrwienia mózgu zmniejsza się predyspozycja do migrenowych bólów głowy, poprawia pamięć, koncentracja i zdolność uczenia się. Pozytywny wpływ ćwiczeń obserwowano u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym lub u osób nim zagrożonych . Badania przeprowadzone w Xiamen University w Fujin Province u 204 pacjentów losowo podzielonych na grupę otrzymującą leki przeciwnadciśnieniowe i grupę, gdzie podawanie leków przeciwnadciśnieniowych łączono z ćwiczeniami Qigongu wykazały po 6 miesiącach:
-w grupie stosującej obie terapie statystycznie znamienną lepszą normalizację ciśnienia krwi, wyższy poziom cholesterolu HDL ( tzw. dobrego) i niższy LDL (złego). Po sześciu latach porównano śmiertelność w obu grupach i tak w grupie Qigongu wynosiła ona 17,31% a w grupie kontrolnej 32%.

(Wong Chongxing – Clinical Observation of 204 Patients with hypertension treated with Chinese Qigong)

W innym badaniu porównano częstotliwość zgonów i udarów mózgu w grupie leczonej z powodu nadciśnienia tętniczego tylko lekami i w grupie leczonej lekami i ćwiczącej Qigong codziennie 2 x po ok. 30min. Po 30 latach obserwacji okazało się,że w grupie ćwiczącej Qigong o około 50% niższa jest śmiertelność ogólna, śmiertelność z powodu udaru mózgu oraz zapadalność na udar. Tak długi czas obserwacji pozwala twierdzić, że im dłuższy czas ćwiczenia Qigongu tym wyraźniejsze efekty.

 

Układ pokarmowy

Wykorzystanie w trakcie praktyki Qigongu oddychania przeponowego działa na narządy jamy brzusznej jak masaż. Podczas unoszenia i obniżania przepony pobudzane są mięśnie odpowiedzialne za wspieranie perystaltyki jelit. W trakcie niektórych praktyk Qigongu angażuje się także mięsień odbytu. Poprawia to funkcję wydzielniczą , a także wpływa korzystnie przy guzkach krwawiczych i zaparciach. Uzyskiwana w trakcie ćwiczeń Qigongu głęboka relaksacja ma korzystny wpływ w leczeniu chorób o podłożu psychosomatycznym, przede wszystkim choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Zhao Liming – lekarz Tradycyjnej Medycyny Chinskiej z Harbin zastosował Qigong w leczeniu grupy 1145 pacjentów z chorobą wrzodową z następującym skutkiem:
– u 190 pacjentów z wrzodami żołądka – wyzdrowienie u 154, poprawa u 34 i brak efektów u 2 pacjentów.
– u 955 pacjentów z chorobą wrzodową dwunastnicy – wyzdrowienie u 742, poprawa u 202, brak efektów u 11 pacjentów.
– w długotrwałej obserwacji 175 pacjętów choroba powróciła u 59 pacjentów w tym 2 kontynuujących ćwiczenia Qigongu, 3 ćwiczących nieregularnie i 54 którzy je zarzucili.

Układ Nerwowy

W 1980 roku chińscy badacze wykazali istnienie specyficznych zmian w EEG ( elektroencefalogramie) charakterystycznych dla zaawansowanych adeptów Qigongu. Tak nazywane „Qigong EEG ” charakteryzuje się częstotliwością fal zbliżoną do fal alfa i theta lub kombinacji tych dwóch częstotliwości. Oprócz tego wskutek długotrwałej praktyki dochodzi do znacznego zwiększenia amplitudy tychże fal.
Jeśli ćwiczący koncentruje się w czasie medytacji na obiekcie np. części ciała lub punkcie akupunkturowym wtedy fale alfa o dużej amplitudzie dominują w lewej półkuli mózgu. Jeżeli nie ma określonego obiektu tylko wycisza umysł,. wtedy tego rodzaju fale pojawiają się w większym stopniu w prawej półkuli.
Synchronizacja pomiędzy różnymi obszarami mózgu również wzrasta w czasie trenowania Qigongu relatywnie do stopnia zaawansowania adepta. Synchronizacja oznacza, że fale wytwarzane przez poszczególne płaty mózgu mają tę samą fazę tzn. ich szczyty następują w tym samym momencie.
Dzięki opisanemu powyżej wpływowi na fale mózgowe ćwiczenie Qigongu pomaga osiągnąć zrelaksowany stan umysłu, poprawia koncentrację, pozwala w większym stopniu panować nad emocjami i kontrolować swoje reakcje w sytuacjach stresowych. Niewątpliwie poprzez subiektywną poprawę samopoczucia prowadzi to do lepszej jakości życia i zwiększenia efektywności wszystkich naszych działań.

(Na podstawie Pan Weixing „Chenges in EEG Alpha Waves in Concentrative and Non
-concentrative Qigong States ” w książce ” Colected Works of Scientyfic Research on Qigong III”
rok wyd .1991)

Układ hormonalny

Jednymi z wielu oznak starzenia się organizmu są istotne zmiany dotyczące układu hormonalnego a w szczególności hormonów płciowych. Wraz z wiekiem żeński hormon (estrogen) ma tendencje do wzrostu u mężczyzn i spadku u kobiet.
Opublikowane trzy badania dowodzą, że ćwiczenia Qigongu mogą odwrócić ten trend. W badaniach tych mierzono poziom ww. hormonów przed rozpoczęciem ćwiczeń i po roku praktyki.
Grupę 70 mężczyzn (w wieku 40-69 lat) podzielono na część ćwiczącą (N 42 ) i grupę kontrolną. Po roku stwierdzony średni poziom estrogenu w grupie ćwiczącej spadł z 70,1 do 47,7 pg/ml tj. o 32%, bez istotnych zmian w grupie kontrolnej. W tym czasie poziom testosteronu obniżył się w obu grupach o ok.7%.
W grupie kobiet (w wieku 51-67) procesy starzenia powiązane sa ze spadkiem poziomu estrogenu i wzrostem testosteronu.
W grupie kobiet ćwiczących QIGONG w ciągu roku stwierdzono wzrost estrogenu z 40,9+3,5 do 51.6+3.5 pg/ml.

WNIOSKI

Przedstawione powyżej informacje obrazują potencjał, jaki niosą ze sobą ćwiczenia Qigongu w przywracaniu równowagi systemom naszego organizmu, hamowaniu procesów towarzyszących wielu chorobom zwyrodnieniowym i spowolnianiu procesów starzenia. Wykorzystując naturalne rezerwy naszego organizmu Qigong pomaga naszemu organizmowi uzdrowić „samego siebie”. W tym sensie Qigong jest naturalnym środkiem leczniczym i profilaktycznym. Zapobiegając przedwczesnemu starzeniu się organizmu, degeneracji poszczególnych komórek i tkanek znacząco wydłuża życie w dobrej kondycji.
QIGONG uzupełniając medycynę przyczynia się do poprawy opieki zdrowotnej społeczeństwa, a jednocześnie w znaczącym stopniu zmniejsza jej koszty.

Paweł Półrola

KALENDARZ

Zajęcia grupowe:

Kielce: pon. 17:00
Kielce De Rui Qigong:
śr., pt. 18:15
Łódź: niedz. 17
Radom: wt. 18:30
Wrocław: śr. 18:00
pt. 17:30