Qigong jest jednym z systemów ćwiczeń stosowanych na szeroką skalę w Chinach od paru tysięcy lat. Są to ćwiczenia relaksacyjne i regeneracyjne, które przez całe wieki zapewniały mieszkańcom Chin dobrą kondycję fizyczną i psychiczną i dzięki temu zabezpieczały przed chorobami. Ćwiczenia te były również stosowane u osób chorych, które uprzednio nie korzystały z tej metody. Były to odpowiednio dobrane i dawkowane ćwiczenia dostosowane do aktualnego stanu zdrowia pacjentów. Najczęściej poprawiały one stan zdrowia osób chorych albo nawet doprowadzały do wyzdrowienia. Z tego też powodu ten rodzaj ćwiczeń nazwano Qigong`iem Medycznym.

Każdy, kto bywał w Chinach miał możność podziwiania dużych grup mieszkańców miast uprawiających wczesnym rankiem w miejskich parkach pod kierunkiem instruktorów różne odmiany Qigong. Wykonują oni ćwiczenia, które przypominają ruchy czterech zwierząt a mianowicie tygrysa, niedźwiedzia, jelenia i małpy oraz żurawia – świętego ptaka czczonego od wieków na Dalekim Wschodzie. Ćwiczenia te odznaczają się spokojnymi, łagodnymi, miękkimi i płynnymi ruchami zbliżonymi do tańca. Są one skoordynowane z wolnymi i głębokimi oddechami dostosowanymi do wykonywanych ćwiczeń. Ćwiczący przez cały czas koncentruje swoją uwagę i myśli na wnętrzu swego ciała, ściślej mówiąc na kanałach energetycznych zwanych meridianami, którymi płynie bez przerwy energia witalna zwana przez Chińczyków energią Qi. Energia ta dociera do wszystkich narządów i tkanek. Ruchy kończyn a także czynność koncentracji myśli, która jest aktem woli otwierają kanały energetyczne i usprawniają krążenie w nich energii Qi. W naszym europejskim zrozumieniu Qi stanowi subtelną postać energii elektromagnetycznej. Subtelna technika oddychania pozwala nie tylko na maksymalne wykorzystanie tlenu z wdychanego powietrza ale także na pobieranie z powietrza energii Qi i kierowanie jej do kanałów energetycznych, którymi jest rozprowadzana po całym ustroju człowieka.

Chińscy lekarze tradycyjni sądzą, że podstawowym warunkiem utrzymania zdrowia jest sprawne krążenie energii Qi w kanałach energetycznych. Dowiedziono też, że zakłócenie krążenia tej energii po pewnym czasie prowadzi do upośledzenia czynności narządów a nawet do zdeklarowanej choroby. Na porządku dziennym odbywa się proces zaburzenia krążenia energii Qi w kanałach energetycznych. Zakłócenia takie sprowadzają liczne czynniki pochodzenia zewnętrznego lub wewnętrznego. Są to drobne nawet urazy (np. uderzenie dłonią o kant stołu, włożenie ręki do naczynia z gorącą lub zimną wodą). Również nadmierne wysiłki fizyczne i psychiczne prowadzą do zablokowania kanałów energetycznych (meridianów) i do zakłócenia czynności różnych narządów. Najlepszym sposobem przywrócenia prawidłowego krążenia energii Qi i udrożnienia kanałów energetycznych według tradycyjnej medycyny chińskiej jest akupunktura a także akupresura, chiński masaż linijny oraz ćwiczenia Qigong, które stosunkowo szybko odblokowują kanały energetyczne i przywracają prawidłowe krążenie energii Qi.

Co się tyczy układu ćwiczeń to pozornie wydają się one nam nieco dziwnymi i ekscentrycznymi, czasem przypominają walkę toczoną z przeciwnikiem. W rzeczywistości jednak są to ruchy przemyślane, uzasadnione i celowe. Każdy z tych ruchów ma swoje znaczenie a mianowicie uruchomienie ściśle określonego kanału energetycznego energetycznego usprawnienie krążenia energii Qi w tym kanale. Należy z całą mocą podkreślić, że ćwiczenia Qigong znajdują zastosowanie w codziennym życiu, gdyż zaleca się je:

1. osobom zdrowym dla relaksu, odprężenia, wypoczynku i regeneracji sił
2. osobom znerwicowanym, zdeprymowanym, „skompleksowanym”, o słabej i chwiejnej psychice
3. osobom dotkniętym różnymi chorobami, których Qigong Medyczny jest w stanie poprawić stan zdrowia a nawet doprowadzić do wyleczenia.

W ostatnich latach opracowano specjalne układy ćwiczeń ukierunkowane na choroby poszczególnych narządów. Qigong Medyczny stanowi cenne uzupełnienie akupunktury. Wiadomo także, że nie wszyscy chorzy kwalifikują się do zabiegów akupunktury. U części takich chorych Ćwiczenia Qigong mogą zastąpić akupunkturę i dlatego jesteśmy bardzo zainteresowani tą metodą leczenia.

Z ćwiczeniami Qigong zapoznałem się na kursie akupunktury dla obcokrajowców w Nankinie w roku 1980-tym, na którym codziennie przez trzy miesiące wybitny specjalista uczył nas tej metody. Zdobytą wiedzę pogłębiłem w czasie mego pobytu w Instytucie Qigong w Szanghaju w roku 1986-tym. W ostatnich latach Ministerstwo Zdrowia Tradycyjnej Chińskiej Medycyny bardzo popiera Qigong Medyczny. W roku 1991-szym utworzono Światowe Akademickie Towarzystwo Medycznego Qigong`u w Pekinie. Jest to nadrzędna instytucja nadzorująca i koordynująca pracę i działalność wszystkich towarzystw Qigong na całym świecie. Od samego początku działalności tego towarzystwa biorę czynny udział w jego pracach w charakterze członka ścisłego zarządu. Do moich zadań należy propagowanie i rozwijanie tej metody w Polsce oraz w innych krajach europejskich.

Ze względu na to, że Qigong Medyczny przeznaczony jest dla lekarzy, staramy się zapoznać z tą metodą uczestników kursów akupunktury organizowanych regularnie przez Polskie Towarzystwo Akupunktury w Warszawie. Od dwóch lat programy tych kursów uwzględniają wykłady teoretyczne i pokazy ćwiczeń Qigong prowadzone przez mistrza Marcusa Bongarta wyszkolonego Chinach. Jest on podobnie jak ja członkiem Zarządu Głównego Światowego Akademickiego Towarzystwa Medycznego Qigong z siedzibą w Pekinie a od kilku lat propaguje i rozwija tę metodę w Szwecji. Zorganizował on i prowadzi duży ośrodek Qigong w Malmö.

Prof.dr. med. Zbigniew Garnuszewski
Prezes Polskiego Towarzystwa Akupunktury
Członek Zarządu Głównego Światowego Akademickiego Towarzystwa Medycznego Qigong z siedzibą w Pekinie